“Today is already the tomorrow which the bad economist yesterday urged us to ignore”

Henry Hazlitt – Economics In One Lesson

Het is een noodzaak om een economische visie te ontwikkelen die leunt aan de inzichten en principes van de permacultuur. Ook hier is het ontwerp er één van veelzijdigheid. Resistentie ontstaat door een combinatie van veel factoren. De eenvoud ligt wederom in een reële complexiteit. Dit wil zeggen dat we onze financiële weerstand kunnen verhogen door te diversifiëren.

De basis van dit ontwerp ligt in de gelaagdheid, die de ware aard van de natuur is. Het financiële model is zodus een weerspiegeling van de principes van de natuur. Net zoals planten gildes vormen die elkaar ondersteunen (stikstoffixerende planten als natuurlijke groenbemesters, aromatische planten als ziektebestrijders, netwerken van mycorrhiza als voedsel verdelers etc) vormen ook diverse inkomstenbronnen gildes die op elkaar inwerken. En net zoals in de verbindingen in de natuur is elk element desondanks onafhankelijk van een ander. Dit wil zeggen dat de keten niet instort als er één element kapot gaat. De ketting is zo dus eerder een spinneweb dan een rechtstreekse aaneenschakeling van verbindingen.

Voedsel uit eigen tuin is zo een vorm van inkomen. De vaardigheid om objecten te maken en te repareren (i.p.v. weg te smijten) is een vorm van inkomen. Minder consumeren (en dus meer sparen) is een (onrechtstreekse) vorm van inkomen. Een job is een vorm van inkomen. Investeringen (in verschillende gedaantes) vormen een aparte categorie die hoog gediversifieerd kunnen worden. Het gaat hier om investeringen die op lange termijn renderen en dus duurzaam zijn (o.a. de zogenaamde ‘permanent portfolio’ beschreven door Harry Browne).

Voor de permantente investeerder staat die duuzaamheid (naast de gelaagdheid) centraal. We kijken naar de lange termijn en naar de impact van onze keuzes op het geheel en niet enkel onszelf. Of in de woorden van Hazlitt:

“The art of economics consists in looking not merly at the immediate but at the longer effects of any act or policy; it consists in tracing the consequences of that policey not merly for one group but for all groups… (but) the ‘new’ economists… overlook the woods in their precise and minute examination of particular trees.”